Prawidłowo pod względem anatomicznym zęby powinny wyrastać ponad linię dziąsła. W przypadku zęba zatrzymanego dochodzi do sytuacji gdzie ząb zostaje w kości szczęki górnej lub dolnej.
Zębami zatrzymanymi najczęściej są ósemki, zwane potocznie zębami mądrości. Znacznie rzadziej dochodzi do zatrzymania kłów lub przedtrzonowców. A w przypadku dwójek i jedynek ta sytuacja jest praktycznie niespotykaną.
Ząb zatrzymany – co to jest?
Ząb zostaje zatrzymany w kościach szczęki z powodu braku miejsca w łuku zębowym. Często dochodzi do tego, gdy zęby mleczne zbyt późno wypadną, a ząb stały nie ma miejsca na prawidłowy wzrost. Nie jest to jednak regułą, ponieważ do zatrzymania może dojść nawet jeśli zęby mleczne wypadną w odpowiednim czasie. Innymi przyczynami mogą być niedobory witaminy A i D, urazy szczęki, zmiany hormonalne lub niewłaściwe leczenie stomatologiczne we wcześniejszym okresie.
Problem zatrzymania zębów można łatwo dostrzec w przypadku kłów i zębów przedtrzonowych, ich brak jest widoczny. Innymi objawami tej sytuacji mogą być ból, trudności z otworzeniem ust, niepoprawny zgryz, stan zapalny dziąsła w okolicach zęba zatrzymanego lub paradontoza zęba sąsiadującego z zębem zatrzymanym.
W takim przypadku konieczne jest leczenie a najczęściej usuwanie zębów zatrzymanych, aby uniknąć zakażenia w jamie ustnej.
Można wyróżnić zatrzymanie całkowite lub częściowe. O całkowitym zatrzymaniu mówimy, gdy ząb w całości pozostanie otoczony przez kości szczęki dolnej lub górnej. W drugim przypadku ząb w części wyrżnie się ponad powierzchnię dziąsła, jednak jego dolna część będzie nadal zatrzymana przez kości szczęki. Oba przypadki są bardzo niebezpieczne, mogą wywołać wiele nieprzyjemnych skutków chorobowych w jamie ustnej.
Zęby zatrzymane usuwane są chirurgicznie. Należy pamiętać, że są one w pełni wykształcone, co dodatkowo utrudnia ekstrakcję. Cały zabieg należy starannie zaplanować i odpowiednio się do niego przygotować. Na początku lekarz stomatolog powinien zlecić wykonanie zdjęcia RTG. Dzięki temu można odpowiednio określić ułożenie zęba. Jest to bardzo ważne, aby w trakcie zabiegu nie uszkodzić zębów sąsiadujących, dużych naczyń krwionośnych czy nerwów. Usuwanie zębów zatrzymanych mimo odpowiedniego przygotowania może prowadzić do wielu powikłań, nawet najbardziej doświadczony chirurg stomatolog nie jest w stanie określić trudności, które mogą pojawić się w trakcie zabiegu.
Zęby zatrzymane usuwane są w gabinecie stomatologicznym. Dentysta zapoznając się z umiejscowieniem zęba najczęściej stosuje znieczulenie miejscowe. Dzięki temu pacjent nie czuje bólu, może jednak odczuwać nacisk wywierany przez narzędzia na tkanki. W nielicznych przypadkach stomatolog decyduje się na zastosowanie narkozy. Kiedy usuwany jest ząb częściowo wyrżnięty wystarczy delikatnie naciąć dziąsło, rozchwiać ząb odpowiednim narzędziem i go wyjąć. Następnie lekarz zakłada szwy, które zapobiegają krwawieniu i ułatwiają gojenie rany. Aby przyśpieszyć gojenie oraz zapobiec stanom zapalnym lekarz przepisuje pacjentowi specjalne leki i specyfiki do higieny jamy ustnej. Po 7 dniach lekarz ocenia stan rany i ściąga szwy lub decyduje się na ich pozostawienie. Dużym wyzwaniem są dolne zęby mądrości, do których dostęp jest utrudniony oraz zęby całkowicie zatrzymane. W tych przypadkach konieczna jest ingerencja w tkankę kostną otaczającą ząb oraz błonę śluzową.
Dłutowanie zęba zatrzymanego — przebieg zabiegu
Dłutowanie zęba zatrzymanego jest to chirurgiczne usunięcie zęba, kiedy tradycyjne metody nie zdają rezultatu.
Przed zabiegiem wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie, które pomaga określić ułożenie zęba, jego wygląd, ilość korzeni oraz ich położenie. Jest to niezbędna wiedza, aby odpowiednio i sprawnie usunąć ząb zatrzymany.
Pacjent na zabieg powinien stawić się po lekkim posiłku, ponieważ po usunięciu zęba nie należy jeść. Dodatkowo kilka dni po zabiegu jedzenie może sprawiać trudność. Przed zabiegiem nie należy palić papierosów ani pić alkoholu.
Przebieg zabiegu uzależniony jest od stanu zęba zatrzymanego, trwać on może kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt minut. Na początku lekarz podaje znieczulenie, gdy zacznie działać przystępuje do operacji. Dłutowanie zęba może odbyć się na dwa sposoby: dłutowanie zewnątrzzębodołowe lub wewnątrzzębodołowe. W pierwszym przypadku stomatolog wykonuje cięcie na dziąśle, odwarstwia tkanki miękkie od kości. Za pomocą specjalnego wiertła usuwa część kości na wysokości korzenia. Stosując różnego rodzaju dźwignie lekarz podważa ząb i go usuwa. Usuwanie zębów zatrzymanych sposobem wewnątzzębodołowym polega na usunięciu nadmiaru kości za pomocą wiertła w bezpośredniej okolicy zęba. Następnie stomatolog go podważa i usuwa.
Ile trwa ściąganie zatrzymanego zęba?
Ściąganie zęba polega na jego chirurgicznym odsłonięciu i zastosowaniu aparatu ortodontycznego. Zabieg stosuje się na jedynkach, dwójkach i kłach. Bardzo ważne jest wczesne rozpoczęcie ściągania zębów, zanim zostaną one ściśle osadzone w szczęce. Zabieg ściągania zęba zatrzymanego jest bardzo czasochłonny i może potrwać nawet dwa lata.
Jak zatrzymać krwawienie po usunięciu zęba?
Po usunięciu zęba stomatolog wkłada do ust pacjenta tampon, który należy przygryźć i trzymać przez 20 minut. Po tym czasie zakrwawiony tampon należy usunąć. Niewielkie krwawienie z rany może utrzymywać się przez kilka godzin. Usuwanie zębów zatrzymanych jest skomplikowanym zabiegiem, dlatego stosuje się tutaj szwy, które mają zapobiec krwawieniu.
