Wiele osób niezauważalnie zgrzyta zębami i je zaciska, zwłaszcza podczas snu. Może to spowodować poważne i długotrwałe szkody, dlatego należy jak najszybciej opanować problem. Co oznacza zgrzytanie zębami w nocy i jak sobie z nim poradzić?
Co oznacza zgrzytanie zębami w nocy?
Przyczyny bruksizmu mogą mieć różny charakter. Jeżeli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, zawsze wskazane jest zasięgnięcie porady lekarskiej w celu ustalenia możliwych przyczyn i metod leczenia. Nie zawsze wiadomo, co oznacza zgrzytanie zębami w nocy i skąd się bierze. Jednak może powodować ból w okolicach zębów i szczęki, a także napięcia w szyi.
Bruksizm jest dość powszechnym zjawiskiem i występuje u wielu osób jako element radzenia sobie ze stresem w nocy i rozwiązywania problemów.
Niemniej jednak lekarze klasyfikują zgrzytanie zębami jako zaburzenie snu. Szczególnie podczas snu – fazy REM – pojawia się nocne zgrzytanie.
Czym spowodowane jest zgrzytanie zębami?
Powody, dla których zgrzytamy zębami, są tak różne, jak my, ludzie. Jednak jako najczęstsza przyczyna wymieniany jest czynnik stresowy. Tak zwane stresory mogą powstać np. w wyniku braku równowagi emocjonalnej, stresu psychicznego lub podczas radzenia sobie z problemami w życiu codziennym. Lęk lub trwałe tłumienie uczuć również mogą wywoływać stres.
Nie tylko stres może być przyczyną zgrzytania zębami. Inne powody to:
- choroby zębów lub dziąseł,
- źle ustawione szczęki i zęby,
- niedopasowane protezy, mosty lub korony,
- nieprawidłowo dopasowane wypełnienia dentystyczne
- dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego lub
w rzadkich przypadkach zaburzenia neurologiczne (takie jak stwardnienie rozsiane).
Picie napojów zawierających kofeinę i napojów alkoholowych może zachęcać do zgrzytania zębami w nocy. Substancje te mają wpływ na mózg, a tym samym również na regulację faz snu. Niektóre leki mogą również wywoływać bruksizm.
Inne przyczyny to zaburzenia oddychania (zwane również bezdechem sennym), regularne stosowanie niektórych leków lub nieprawidłowa postawa.
Psychoterapia w leczeniu bruksizmru
Jeśli wiemy, co oznacza zgrzytanie zębami w nocy i, że faktycznie opiera się na stresie psychicznym, wskazana może być psychoterapia. Leczenie przyczyn zawsze pomaga w walce z objawami i ich możliwymi konsekwencjami.
Często przyjmujemy za dużo stresu lub radzimy sobie z nim w niekorzystny sposób. Psychoterapia może pomóc uświadomić sobie te wzorce zachowań i opracować nowe strategie lepszego radzenia sobie ze stresem.
Zgrzytanie zębami — leczenie
Każde leczenie lub terapia musi być ustalana indywidualnie i dostosowana do poszczególnych przyczyn. Jeżeli nie wiemy, co oznacza zgrzytanie zębami w nocy, trzeba najpierw zbadać przyczyny. Jeśli otrzymaliśmy jasną diagnozę, możemy szukać metod leczenia.
Jako pierwszą opcję minimalizacji skutków zgrzytania dentyści często oferują szynę zgryzową. Taka szyna zgryzowa jest wykonana z tworzywa sztucznego, w zależności od upodobań z twardego lub miękkiego materiału i jest indywidualnie dopasowywana do szczęki. Osoby dotknięte chorobą powinny nosić szynę co noc, jeśli to możliwe. Chociaż szyna chroni zęby przed dalszym uszkodzeniem, nie ogranicza zgrzytania zębami, dlatego trzeba pilnie zbadać jego przyczyny.
W ramach terapii długoterminowej zamiast szyn zgryzowych stosuje się szyny relaksacyjne. Podczas gdy szyna zgryzowa musi być noszona tylko na noc, szyna relaksacyjna powinna być również używana w ciągu dnia i musi być regularnie sprawdzana i regulowana przez dentystę. W tym przypadku również należy zbadać przyczyny i dowiedzieć się skąd się wzięło i co oznacza zgrzytanie zębami w nocy, a następnie wyeliminować czynniki, które powodują bruksizm.
Aby radzić sobie ze stresem, wielu dentystów współpracuje dziś psychoterapeutami. Aby nauczyć się strategii radzenia sobie ze stresem, dobrym pomysłem leczenia bruksizmu jest psychoterapia. Z kolei fizjoterapia może pomóc w napięciu i stwardnieniu mięśni, dlatego jest idealna jako uzupełnienie szyny.
Alternatywne metody relaksacyjne, takie jak trening autogenny czy progresywna relaksacja mięśni, również przynoszą widoczne sukcesy w leczeniu bruksizmu. Przed wyborem którejkolwiek z wymienionych metod, należy porozmawiać z lekarzem o specjalnie dostosowanej do pacjenta terapii.
Jak zapobiec zaciskaniu zębów?
Ponieważ stres jest jedną z głównych przyczyn zgrzytania zębami, należy wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć wszystkie czynniki stresogenne i zadbać o relaks. Pomocne mogą być spacery, ćwiczenia oddechowe, relaksujące kąpiele i przerwy w pracy.
Skupiona uważność i ćwiczenia relaksacyjne mogą pomóc złagodzić cierpienie i zredukować stres. W ten sposób można złagodzić bóle głowy i szczęki.
Metody takie jak joga, trening autogenny, progresywna relaksacja mięśni lub QiGong mogą pomóc obniżyć chronicznie wysoki poziom pobudzenia, a tym samym zmniejszyć aktywność mięśni. Trening często nie daje natychmiastowego efektu, dlatego warto wytrzymać przez jakiś czas. W zasadzie jednak każdy może nauczyć się relaksować.
Jeśli cierpisz na chroniczny stres, Twój organizm jest zalewany hormonami stresu, takimi jak dopamina, adrenalina czy kortyzol. Hormony te mają przygotować nas do ucieczki lub walki w niebezpiecznych sytuacjach. Ponieważ jednak nie jest to adekwatna reakcja na stres, hormony nie rozkładają się i zapewniają trwałe podniecenie, co również sprzyja zgrzytaniu zębami. Ćwiczenia mogą pomóc w naturalnej przywróceniu równowagi poziomów hormonów, pomagając radzić sobie ze stresem na poziomie fizycznym.
Gdy oprócz zgrzytania występują problemy ze szczęką i bóle głowy, dentyści często zalecają leczenie za pomocą fizjoterapii, Podczas terapii dzięki stymulacji krążenia krwi i treningu ruchów żuchwy można znacznie zmniejszyć lub uwolnić napięcie w mięśniach.
Pomocne jest również unikanie używek, takich jak kofeina, nikotyna i alkohol, lub przynajmniej ograniczenie ich spożycia. Ponieważ zapewniają krótkotrwałą ulgę, w dłuższej perspektywie mają tendencję do zwiększania stresu i zgrzytania zębami.
Metoda Bio-Feedback wykorzystuje elektroniczne czujniki, które mierzą aktywność mięśni i dają danej osobie bezpośrednią informację zwrotną za pomocą sygnałów optycznych lub akustycznych. W ten sposób można nauczyć się dobrowolnie kontrolować i sterować nieświadomymi procesami, takimi jak zgrzytanie zębami.
